Bij de bouw van betonnen constructies speelt bekisting een cruciale rol. Het biedt de vorm en ondersteuning die nodig is voor het storten van beton, zodat het uithardt en zijn uiteindelijke structuur behoudt. Bekisting is niet alleen een technisch proces, maar ook een belangrijk onderdeel van de kosten en tijdsplanning van bouwprojecten. In dit artikel bespreken we de verschillende soorten bekisting die vaak worden gebruikt in de bouwsector, met een focus op de voordelen en toepassingen van elke type bekisting. Dit is nuttige informatie voor bouwbedrijven die willen begrijpen welke opties ze hebben voor hun specifieke projecten.

Wat is bekisting voor beton?

Bekisting is het tijdelijke of permanente frame waarin beton wordt gestort om de gewenste vorm te verkrijgen. Dit frame wordt meestal gemaakt van materialen zoals hout, staal of kunststof en is ontworpen om het vloeibare beton vast te houden totdat het uitgehard is. De keuze van bekisting hangt af van het type bouwproject, de grootte van de constructie en de vereisten van de klant.

Er zijn verschillende soorten bekisting, elk met zijn eigen kenmerken en voordelen. Afhankelijk van het project kunnen bouwbedrijven kiezen voor traditionele bekisting, systeembekisting, projectbekisting of blijvende bekisting. Elk type bekisting heeft zijn eigen toepassingen en kan de efficiëntie van het bouwproces beïnvloeden.

Traditionele bekisting

Traditionele bekisting is een van de oudste vormen van bekisting en wordt vaak nog gebruikt voor kleinere, eenvoudige projecten. In de woningbouw bijvoorbeeld, kan traditionele bekisting uit een houten bekistingplaat bestaan, ondersteund door houten staanders en gordingen. Deze bekisting wordt vaak ter plaatse opgebouwd en is meestal maar één keer bruikbaar. Het grote voordeel van traditionele bekisting is de lage kosten en de mogelijkheid om snel te worden geïnstalleerd. Dit maakt het ideaal voor kleine projecten en toepassingen waarbij tijd en kosten een belangrijke rol spelen.

De nadelen van traditionele bekisting zijn echter dat het arbeidsintensief kan zijn en niet altijd geschikt voor grotere of complexere constructies. Het gebruik van houten platen en steunen kan bovendien een lager niveau van precisie bieden in vergelijking met andere types bekisting.

Grootwand wandbekisting

Grootwand wandbekisting is een type bekisting dat voornamelijk wordt gebruikt voor grotere wanden van betonnen constructies. Deze bekisting bestaat uit een bekistingplaat die wordt ondersteund door hout, aluminium of staal. Dit type bekisting wordt deels fabrieksmatig voorgemonteerd, of in sommige gevallen, kant-en-klaar geleverd op de bouwplaats. Dit zorgt voor een snellere opbouw en minder arbeidskosten tijdens het proces.

Voor wandbekisting kan er gekozen worden voor traditionele bekisting, projectbekisting of systeembekisting, afhankelijk van de eisen van het project. De keuze voor het juiste type bekisting is belangrijk, aangezien de grootte en complexiteit van de wanden de kwaliteit van de constructie kunnen beïnvloeden.

Wandbekisting met breedplaatvloeren

Een variant van de wandbekisting is de wandbekisting met breedplaatvloeren. Dit systeem wordt gebruikt wanneer er een combinatie van wanden en vloeren in een betonnen constructie nodig is. Bij dit type bekisting worden eerst de wanden in de bekisting gegoten. Vervolgens worden de vloeren, meestal gemaakt van geprefabriceerde betonnen breedplaatvloeren, op hun plaats gestort.

Het voordeel van dit systeem is dat de breedplaatvloeren deel uitmaken van de uiteindelijke constructie, wat zorgt voor extra stabiliteit. De keuze tussen traditionele bekisting, projectbekisting en systeembekisting hangt af van de omvang van het project en de specificaties van de klant. Het gebruik van breedplaatvloeren kan de bouwtijd verkorten, omdat ze de rol van zowel wand- als vloerelementen combineren.

Tunnelbekisting

Tunnelbekisting is een innovatieve techniek die veel wordt toegepast bij grotere projecten, zoals appartementencomplexen en woningen met brede, diepe casco’s. Bij tunnelbekisting wordt beton in één arbeidsgang gestort voor zowel de wanden als de vloer, wat het proces versnelt en de kosten verlaagt. Dit type bekisting wordt vaak gebruikt voor woningen die snel moeten worden gebouwd, omdat het gebruik van prefab elementen zorgt voor een efficiënte werkstroom.

Een belangrijk voordeel van tunnelbekisting is de mogelijkheid om het beton ‘s nachts te verwarmen, zodat het de volgende ochtend al kan worden ontkist. Dit versnelt het bouwproces aanzienlijk. Tunnelbekisting kan ook in tunnelmoten worden verdeeld voor lange lengtes en bij grote overspanningen kunnen halve tunnels worden ingezet. Dit maakt het mogelijk om verschillende types gebouwen snel en effectief te realiseren.

Blijvende bekisting

Blijvende bekisting, zoals de Pascon randbekisting, is een type bekisting dat niet wordt verwijderd nadat het beton is gestort. In plaats daarvan blijven de bekistingselementen na het uitharden van het beton achter in de constructie. Deze bekistingen zijn vaak gemaakt van lichtgewicht materialen en bieden extra voordelen zoals isolatie. Dit type bekisting wordt veel gebruikt in funderingen, begane grondvloeren en wanden.

Blijvende bekisting biedt de mogelijkheid om zowel de sterkte van het beton als de isolerende eigenschappen te verbeteren, wat leidt tot een energiezuiniger gebouw. Het gebruik van blijvende bekisting kan ook tijd en kosten besparen, aangezien het de noodzaak voor demontage en hergebruik van bekistingsmateriaal elimineert.

Projectbekisting

Projectbekisting is een type bekisting dat binnen een specifiek project meerdere keren kan worden ingezet. Het omvat twee soorten bekisting: grootwandbekisting en stalen wandbekisting.

  • Grootwandbekisting bestaat uit een bekistingplaat ondersteund door materialen zoals hout, aluminium of staal. Dit type bekisting wordt gedeeltelijk of volledig in de fabriek voorgemonteerd en kan kant-en-klaar worden geleverd op de bouwplaats.
  • Stalen wandbekisting maakt gebruik van een stalen huidplaat met stalen spanten en liggers. Dit type bekisting wordt grotendeels fabrieksmatig voorbereid en biedt de voordelen van duurzaamheid en precisie.

Beide typen projectbekisting kunnen meerdere keren worden gebruikt binnen hetzelfde project, wat de kosten verlaagt en de bouwtijd verkort.

Systeembekisting

Systeembekisting is een innovatief systeem dat bestaat uit losse bekistingselementen die met behulp van bekistingsloten aan elkaar worden gekoppeld. Dit systeem is flexibel en kan worden aangepast aan verschillende bouwbehoeften. De elementen kunnen in allerlei vormen en maten worden samengesteld, waardoor systeembekisting ideaal is voor complexere constructies.

De systeembekisting werd ontwikkeld in de jaren ’70 en bracht een grote innovatie teweeg in de bouwsector. Het systeem biedt de mogelijkheid om snel en efficiënt bekisting te bouwen, zonder dat er veel handarbeid nodig is. De veelzijdigheid van systeembekisting maakt het geschikt voor zowel kleine als grootschalige projecten.

Tafelbekisting

Tafelbekisting is een speciaal type bekisting dat wordt gebruikt voor grote en gelijkmatige vloeroppervlakken. Dit type bekisting kan eenvoudig worden aangepast aan de benodigde grootte en vorm van het project. De hoogte, breedte en diepte van de tafelbekisting zijn verstelbaar, wat het mogelijk maakt om het systeem aan te passen aan verschillende types bouwprojecten.

Randtafelbekisting kan bovendien dienen als ondersteuning voor de vloerbeveiliging en kan als omloopsteiger fungeren. Dit maakt tafelbekisting geschikt voor zowel kleinschalige als grootschalige projecten, inclusief projecten met veel variaties.